การทำเด็กหลอดแก้ว หรือ IVF

คุณผู้หญิงที่อยู่ในภาวะมีลูกยากด้วยวิธีการตามธรรมชาติ ก็ยังมีโอกาสตั้งครรภ์ได้ด้วยวิธีการทำเด็กหลอดแก้ว หรือเรียกอีกอย่างว่า IVF หรือ In-vitro Fertilization ซึ่งเป็นเทคนิคช่วยการเจริญพันธุ์ด้วยการเก็บไข่ออกมาผสมกับสเปิร์มเกิดการปฏิสนธิภายนอกร่างกายของคุณแม่ภายใต้สภาวะควบคุมในห้องปฏิบัติการ จากนั้นจึงจะนำไข่ที่ได้รับการผสมแล้ว หรือตัวอ่อน ย้ายกลับเข้าไปในมดลูกของคุณแม่ เพื่อให้เกิดการตั้งครรภ์ตามธรรมชาติต่อไป ซึ่งเด็กหลอดแก้วคนแรกของโลกเป็นเด็กหญิงชื่อว่า หลุยส์ บราวน์ (Louise Brown) เกิดในปี ค.ศ. 1978 (พ.ศ. 2521) และมีทารกเกิดมามากกว่า 5 ล้านคนจากการใช้เทคโนโลยี IVF

เหตุผลที่ต้องทำเด็กหลอดแก้ว
• ภาวะมีบุตรยากเป็นปัญหาที่พบบ่อยกว่าที่คิด แม้คู่สมรสทั่วไปไม่ประสบกับปัญหาภาวะมีบุตรยาก แต่โอกาสประสบความสำเร็จในการตั้งครรภ์โดยมีเพศสัมพันธ์กันตามปกติในแต่ละเดือนก็มีเพียง 20-25% เท่านั้นค่ะ
• ผู้หญิงประมาณ 10% ในช่วงวัยเจริญพันธุ์มีปัญหาเรื่องตั้งครรภ์และอุ้มท้อง
• หลายคนคิดว่าภาวะมีลูกยากเกิดจากฝ่ายหญิงเป็นหลัก ความจริงแล้วสาเหตุเกิดจากทั้งฝ่ายคุณพ่อและคุณแม่เท่า ๆ กันนะคะ ลองดูตัวอย่างสถิติในออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ พบว่าปัญหาท้องยากมีสาเหตุจากฝ่ายหญิง 35% และฝ่ายชายก็เป็นปัญหา 35% ส่วนที่เหลือมาจากสาเหตุอื่นที่ไม่แน่ชัดค่ะ
• คุณพ่อคุณแม่ส่วนใหญ่คิดว่าจะตั้งครรภ์ได้เองตามธรรมชาติ พร้อมเมื่อไรก็ท้องได้ตามต้องการ แต่ไม่ได้เป็นไปตามแผนเสมอไป บางครั้งคู่สมรสพบปัญหาเรื่องการมีบุตรยากสูงถึง 3-7% เชียวค่ะ
• คำแนะนำเบื้องต้นสำหรับคู่สมรสที่พยายามตั้งครรภ์อยากให้ลูกมาเกิดเองตามธรรมชาตินานนับปีแต่ยังไม่มีลูกด้วยกัน หรือคู่รักอายุ 35 ปีขึ้นไปที่มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ได้ป้องกันนาน 6 เดือนก็ยังไม่สำเร็จ คงถึงเวลาไปตรวจสุขภาพแล้ว โดยปรึกษากับแพทย์ทั่วไป ถ้าตรวจพบความผิดปกติจะส่งต่อให้สูตินรีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านปัญหาภาวะเจริญพันธุ์ให้คำปรึกษาเป็นลำดับต่อไป

การทำเด็กหลอดแก้วมีขั้นตอนอย่างไร

การทำ IVF มีหลายขั้นตอนที่ซับซ้อน แม้ว่าคลินิกรักษาภาวะมีบุตรยากแต่ละแห่งอาจใช้เทคนิคแตกต่างกัน แต่หลักการทั่วไปมีขั้นตอนเหมือนกัน หลังจากซักประวัติสามีภรรยาและทดสอบการคัดกรองเบื้องต้นจากทั้งคู่แล้ว จะมี 6 ขั้นตอนดังนี้
1. การเก็บไข่จากฝ่ายหญิง
2. การเก็บสเปิร์มจากฝ่ายชาย
3. การเพาะเชื้อ
4. การผสมไข่และอสุจิให้เกิดการปฏิสนธิ
5. การเลี้ยงตัวอ่อนระยะแรกในห้องปฏิบัติการ
6. การย้ายตัวอ่อนกลับเข้าสู่มดลูก

การกระตุ้นไข่ให้เจริญเติบโต การใช้ยากระตุ้นรังไข่ให้ผลิตไข่มากขึ้นเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยแก้ปัญหาภาวะมีบุตรยาก มียาหลายชนิดที่ช่วยกระตุ้นการเจริญเติบโตของไข่ หากจำนวนไข่มากขึ้น โอกาสตั้งครรภ์ก็ง่ายขึ้นด้วยค่ะ จะเป็นการดีกว่าถ้าไข่สุขภาพดีและมีจำนวนมากด้วยเพิ่มโอกาสในการปฏิสนธิ ทำให้มีลูกน้อยเร็ว ๆ ได้ด้วย

การเก็บไข่จากฝ่ายหญิง

แพทย์จะติดตามการเจริญเติบโตของไข่อย่างใกล้ชิด ด้วยวิธีการตรวจอัลตราซาวด์และวัดระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนในเลือด พร้อมกับฉีดฮอร์โมน HCG (หรือ Human Chorionic Growth) ฉีดเข้าไปเพื่อกระตุ้นการตกไข่ เมื่อไข่ของฝ่ายหญิงสมบูรณ์เต็มที่แล้ว คุณแม่ต้องไปโรงพยาบาลเพื่อให้แพทย์เริ่มเก็บไข่โดยใช้เวลาประมาณหนึ่งวันครึ่ง เริ่มจากการให้ยาสลบ แพทย์จะใช้เข็มปลายแหลมเล็กค่อย ๆ ดูดไข่ออกมาจากรังไข่ของคุณแม่อย่างระมัดระวัง

บทบาทของฝ่ายชายมีอะไรบ้าง

• ทางฝ่ายชายต้องเก็บอสุจิของตัวเองส่งให้แพทย์นำไปผสมเทียม ทุกครั้งที่มีการหลั่งน้ำอสุจิจะมีอสุจิประมาณ 250 ล้านตัว จำนวนอสุจิอาจแตกต่างกันไปบ้าง ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นอายุ, ฮอร์โมน, ความถี่ของการหลั่งน้ำอสุจิ อาหารที่รับประทาน และการดูแลสุขภาพ ล้วนมีบทบาทต่อการสร้างอสุจิทั้งด้านจำนวนและความแข็งแรง
• โดยทั่วไปแล้วการทำเด็กหลอดแก้วแบบมาตรฐานจะผสมไข่และสเปิร์มในจานเลี้ยงเชื้อ หากไข่ได้รับการปฏิสนธิแล้ว เจ้าหน้าที่จะทำการย้ายตัวอ่อนไปเพาะเลี้ยงในห้องปฏิบัติการต่อไปอีก 2-6 วัน คอยตรวจสอบดูแลอย่างใกล้ชิด ก่อนที่จะฉีดกลับเข้าไปในมดลูกของฝ่ายหญิงค่ะ
• หากคุณภาพหรือปริมาณของตัวอสุจิไม่สมบูรณ์แข็งแรงเพียงพอ แพทย์จะคัดแยกอสุจิที่แข็งแรงเพียงตัวเดียวเจาะเข้าไปในไข่หนึ่งฟองเพาะเชื้อในจานทดลองแล้วย้ายกลับเข้าไปในมดลูกของคุณผู้หญิงโดยตรงค่ะ นับเป็นวิธีหนึ่งในการผสมเทียมที่เรียกว่าในชื่อการฉีดสเปิร์มแบบ Intra Cytoplasmic Sperm Injection หรือ ICSI อีกทางเลือกหนึ่งคือกรณีที่สเปิร์มที่ถูกแยกออกมาแล้วแข็งแรงดี จะคัดเลือกตัวที่แข็งแรงที่สุดเพื่อฉีดเข้าไปในมดลูกของฝ่ายหญิงโดยตรงได้เช่นกัน
• การผสมเทียมมีหลายวิธี แต่ละคลินิกอาจใช้วิธีแตกต่างกันไป จำนวนไข่ที่ปฏิสนธิสำเร็จซึ่งย้ายไปฝังตัวในมดลูกฝ่ายหญิง ปัจจุบันคลินิกหลายแห่งจะย้ายตัวอ่อนเพียง 1-2 ตัวเท่านั้นเพื่อลดโอกาสในการตั้งครรภ์ลูกแฝดค่ะ ตัวอ่อนที่เหลืออยู่จะถูกแช่แข็งเพื่อสำรองไว้ใช้ในอนาคต ในกรณีที่การทำเด็กหลอดแก้วหรือ IVF ครั้งแรกยังไม่ประสบความสำเร็จ จะนำมาใช้ในครั้งต่อไปได้ โดยไม่ต้องตั้งต้นใหม่ตั้งแต่แรกนะคะ

จะทราบได้อย่างไรว่าคุณแม่ตั้งครรภ์แล้ว

หลังจากการทำเด็กหลอดแก้วผ่านขั้นตอนฉีดตัวอ่อนกลับเข้าไปในมดลูกฝ่ายหญิงแล้วประมาณ 2 สัปดาห์ (อ่านต่อ: การย้ายตัวอ่อนในการทำเด็กหลอดแก้ว) เป็นช่วงเวลารอลุ้นข่าวดีจนแทบทนไม่ไหว สำหรับคู่สมรสที่มีลูกยากควรจะปรึกษาและสอบถามรายละเอียดจากผู้เชี่ยวชาญเพื่อขอคำแนะนำ ช่วยคลายความกังวลใจ สามารถวิเคราะห์และรักษาภาวะมีบุตรยากได้เหมาะสมที่สุดนะคะ

คุณพ่อคุณแม่ที่กำลังวางแผนตั้งครรภ์ด้วยวิธี IVF หรือวิธีอื่น ๆ และอยากศึกษาข้อมูลเพื่อเตรียมตัวตั้งครรภ์ สามารถคลิกอ่านบทความเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์ Huggies และหากมีคำถามหรือข้อสงสัยเพิ่มเติม สามารถพูดคุยกับเราได้ที่ Facebook Huggies Thailand และอย่าลืม! กด สมัครสมาชิก เพื่อรับสินค้าทดลอง พร้อมรอรับข่าวสารและอัพเดตเทคนิคดี ๆ จากเรานะคะ